Υποχρεωτική διαμεσολάβηση: Εξαίρεση και όχι ο κανόνας στις υπόλοιπες έννομες τάξεις


Με το νόμο 4512/2018 καθιερώθηκε στην Ελλάδα η υποχρεωτική προσφυγή στη διαμεσολάβηση σε ορισμένες ιδιωτικές διαφορές. Η εφαρμογή της διάταξης είχε αρχικά ανασταλεί για τις 16 Σεπτεμβρίου 2019 και εκ νέου μέχρι τις 30 Νοεμβρίου του τρέχοντος έτους.
Σύμφωνα με το άρθρο 182 του νόμου 4512/2018 επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης του ενδίκου βοηθήματος, οι εκεί αναφερόμενες ιδιωτικές διαφορές υπάγονται στη διαδικασία της διαμεσολάβησης.
Η υποχρεωτική διαμεσολάβηση είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας στις υπόλοιπες έννομες τάξεις . Μόνο στην Ελλάδα, στην Τουρκία, στη Ρουμανία και στην Ινδία έχει θεσπισθεί η υποχρεωτικότητα της διαδικασίας της διαμεσολάβησης για ορισμένες υποθέσεις. Στις περισσότερες χώρες ισχύει προαιρετικά. Στην Τουρκία μάλιστα μετά από 2 περίπου χρόνια εφαρμογής της υποχρεωτικής διαμεσολάβησης, συζητείται η επιστροφή στην προαιρετικότητα της διαδικασίας.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με την απόφαση της 14ης Ιουνίου 2017 στην υπόθεση C-75/16,  έκρινε ότι η οδηγία 2013/11/ΕΕ, για την εναλλακτική επίλυση καταναλωτικών διαφορών και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) 2006/2004 και της οδηγίας 2009/22/ΕΚ (οδηγία ΕΕΚΔ), έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση, η οποία προβλέπει την προσφυγή σε διαδικασία διαμεσολαβήσεως στις διαφορές που αναφέρονται στο άρθρο 2, παράγραφος 1, της οδηγίας αυτής, ως προϋπόθεση του παραδεκτού της ένδικης προσφυγής σχετικά με τις εν λόγω διαφορές, στον βαθμό που μια τέτοια απαίτηση δεν εμποδίζει τα εμπλεκόμενα μέρη να ασκήσουν το δικαίωμά τους προσβάσεως στο δικαστικό σύστημα.
Αντιθέτως, η εν λόγω οδηγία έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, η οποία προβλέπει ότι, στο πλαίσιο τέτοιας διαμεσολαβήσεως, οι καταναλωτές πρέπει να επικουρούνται από δικηγόρο και δεν μπορούν να αποσυρθούν από διαδικασία διαμεσολαβήσεως παρά μόνον εάν αποδείξουν την ύπαρξη εύλογης αιτίας για αυτή τους την απόφαση.
Σύμφωνα με τους διαφωνούντες με το θεσμό της υποχρεωτικής διαμεσολάβησης, το στοιχείο της υποχρεωτικότητας έρχεται σε αντίθεση με την ίδια τη φύση του θεσμού, που συνίσταται στη δυνητική προσφυγή των μερών στην συγκεκριμένη διαδικασία προς επίλυση των διαφορών τους και αποτελεί σχήμα οξύμωρο.

Σχόλια

Ο χρήστης Μιμίκου Μαρία είπε…
από την άλλη, θεωρώ ότι η υποχρεωτικότητα (έστω στην αρχή) ενδέχεται να ωθήσει τους δικηγόρους να γνωρίσουν καλύτερα στην πράξη το θεσμό και τα πλεονεκτήματά του και να κατανοήσουν ότι εξυπηρετεί καλύτερα τα επαγγελματικά τους συμφέροντα τους αφού μπορούν να ικανοποιήσουν γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα τα συμφέροντα των πελατών τους