Κατά τον γενικό εισαγγελέα Μ. Szpunar, ο δανεισμός ψηφιακού
βιβλίου προσομοιάζει με τον δανεισμό παραδοσιακού βιβλίου. Στην περίπτωση αυτή
έχει επομένως εφαρμογή το γενικό καθεστώς του δικαιώματος δανεισμού, το οποίο
προβλέπει μεταξύ άλλων εύλογη αμοιβή των δημιουργών με βάση την εξαίρεση για
τον δημόσιο δανεισμό. Με τις προτάσεις του στην υπόθεση C-174/15 Vereniging
Openbare Bibliotheken κατά Stichting Leenrecht, ο γενικός εισαγγελέας
Maciej
Szpunar υποστηρίζει ότι η διάθεση στο κοινό, για περιορισμένο χρονικό διάστημα,
ψηφιακών βιβλίων από τις δημόσιες βιβλιοθήκες μπορεί πράγματι να εμπίπτει στις
διατάξεις της οδηγίας[1] σχετικά με το δικαίωμα
εκμίσθωσης και το δικαίωμα δανεισμού.
Εκτιμά ότι ο νομοθέτης της Ένωσης δεν
είχε σκεφτεί να συμπεριλάβει τον δανεισμό ψηφιακών βιβλίων στην κατά την οδηγία
έννοια του «δανεισμού», διότι η εμπορικώς αξιοποιήσιμη τεχνολογία των ψηφιακών
βιβλίων βρισκόταν τότε μόλις σε πρώιμο στάδιο. Προτείνει ως εκ τούτου μια
«δυναμική» ή «εξελικτική» ερμηνεία της οδηγίας, υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων ότι
ο δανεισμός ψηφιακών βιβλίων είναι ένα σύγχρονο ισοδύναμο του δανεισμού έντυπων
βιβλίων. Κατά τον γενικό εισαγγελέα, μόνο η ερμηνεία αυτή είναι ικανή να
διασφαλίσει την αποτελεσματικότητα της οικείας ρυθμίσεως απέναντι στην ταχεία
τεχνολογική και οικονομική εξέλιξη.
Ο γενικός εισαγγελέας καταλήγει περαιτέρω
ότι η ερμηνεία της έννοιας του δανεισμού κατά τρόπον ώστε αυτή να περιλαμβάνει
τον δανεισμό ψηφιακών βιβλίων δεν είναι αντίθετη ούτε προς τον σκοπό ούτε προς
το γράμμα της οδηγίας. Εξάλλου, μια τέτοια ερμηνεία ουδόλως είναι ασύμβατη ή
ασυνεπής προς τις διάφορες διατάξεις του δικαίου της Ένωσης στον τομέα του
δικαιώματος του δημιουργού ή προς τις διεθνείς υποχρεώσεις της ΕΕ.
Τέλος, ο
γενικός εισαγγελέας φρονεί ότι τα κράτη μέλη, όταν εφαρμόζουν την παρέκκλιση
για τον δημόσιο δανεισμό ψηφιακών βιβλίων, μπορούν να απαιτούν τα βιβλία αυτά
να έχουν προηγουμένως διατεθεί στο κοινό από τον δικαιούχο ή με τη συγκατάθεσή
του και να προέρχονται από νόμιμες πηγές. Αντίθετα, ο μηχανισμός της αναλώσεως
του δικαιώματος διανομής δεν έχει, κατά την άποψή του, σχέση με το δικαίωμα
δανεισμού. (curia.europa.eu). Δείτε
το πλήρες κείμενο των προτάσεων εδώ
[1] Οδηγία
2006/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου
2006, σχετικά με το δικαίωμα εκμίσθωσης, το δικαίωμα δανεισμού και ορισμένα
δικαιώματα συγγενικά προς την πνευματική ιδιοκτησία στον τομέα των προϊόντων
της διανοίας (ΕΕ L 376, σ. 28).
Σχόλια