Της δικηγόρου Καλαμάτας Χριστίνας Δεστούνη
Η
εγγραφή της προσημείωσης γίνεται ύστερα από δικαστική απόφαση (1274 ΑΚ),η οποία
εκδίδεται με την διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων (682, 706 ΚΠολΔ). Ο δανειστής δικαιούται με βάση διαταγή
πληρωμής να ζητήσει την εγγραφή προσημείωσης (724 ΚΠολΔ). Η προσημείωση χορηγεί μόνο δικαίωμα
προτίμησης για την απόκτηση υποθήκης. Όταν επιδικαστεί τελεσίδικα η απαίτηση, η
προσημείωση τρέπεται σε υποθήκη, η οποία λογίζεται ότι έχει εγγραφεί από την
ημέρα της προσημείωσης. (1277 AK).
Αν
η προσημείωση έχει εγγραφεί με βάση δικαστική απόφαση, για την τροπή της σε
υποθήκη πρέπει να συντρέξουν δύο προϋποθέσεις:
α) τελεσίδικη δικαστική απόφαση που επιδικάζει
την ασφαλιζόμενη απαίτηση. Για την τροπή της προσημείωσης σε υποθήκη πρέπει η
απαίτηση που ασφαλίζεται με την προσημείωση να είναι η ίδια με την απαίτηση που επιδικάζεται με την τελεσίδικη απόφαση στον δανειστή.
β) σημείωση στο βιβλίο υποθηκών μέσα σε
προθεσμία 90 ημερών από την τελεσιδικία της απόφασης που επιδικάζει την
απαίτηση στον δανειστή. (1323 ΑΚ). Αν η
σχετική σημείωση στο βιβλίο υποθηκών γίνει μετά την πάροδο της ανωτέρω
προθεσμίας, συνιστάται μεν υποθήκη στο ακίνητο του οφειλέτη με βάση τον
υπάρχοντα δικαστικό τίτλο, όμως η υποθήκη αποκτά την τάξη που αντιστοιχεί στην
ημέρα εγγραφής της και όχι στην ημέρα της προσημείωσης. Η προσημείωση έχει πια
αποσβεστεί λόγω της παρόδου της προθεσμίας των 90 ημερών.
Αν
η προσημείωση έχει εγγραφεί με βάση διαταγή πληρωμής, για την τροπή της σε
υποθήκη πρέπει να συντρέξουν οι εξής προϋποθέσεις:
α) να παρέλθει η προθεσμία άσκησης ανακοπής
κατά διαταγής πληρωμής ή η ασκηθείσα
ανακοπή να έχει απορριφθεί τελεσίδικα. Ως προθεσμία άσκησης ανακοπής κατά
διαταγής πληρωμής θεωρείται τόσο η προθεσμία του άρθρου 632 ΚΠολΔ όσο και η
προθεσμία του άρθρου 633 ΚΠολΔ. Δηλαδή,
πρέπει να παρέλθουν και οι δύο προθεσμίες
για να είναι δυνατή η τροπή της προσημείωσης σε υποθήκη.
β) σημείωση στο βιβλίο υποθηκών μέσα στην κατά
το άρθρο 1323 ΑΚ προθεσμία των 90 ημερών.
Είναι
δυνατόν η εγγραφή της προσημείωσης να έχει γίνει με βάση δικαστική απόφαση και η τροπή της σε
υποθήκη να γίνεται με βάση διαταγή πληρωμής.
Η
προθεσμία των 90 ημερών είναι αποκλειστική και αναστέλλεται εφόσον ο δανειστής
δεν μπόρεσε λόγω ανωτέρας βίας να προβεί στην σχετική σημείωση στο βιβλίο
υποθηκών. Ως ανωτέρω βία νοείται το παρακωλυτικό γεγονός της τήρησης
προθεσμίας, που ήταν απρόβλεπτο και δεν μπορούσε να αποτραπεί ούτε με μέτρα
άκρας επιμέλειας και σύνεσης. Από τις
διατάξεις των άρθρων 1302, 1305 και 1307 ΑΚ, που εφαρμόζονται και στην εγγραφή
προσημείωσης και στην τροπή της σε υποθήκη, προκύπτει ότι ο δανειστής που
αιτείται την τροπή της προσημείωσης σε υποθήκη οφείλει να επισυνάψει στην
αίτησή του τα έγγραφα που δικαιολογούν την τροπή. Η ύπαρξη
αντιγράφου της απόφασης αποτελεί αναγκαίο στοιχείο που δικαιολογεί την
σχετική καταχώριση στα βιβλία υποθηκών.
Η καθυστέρηση στην καθαρογραφή, θεώρηση και αρχειοθέτηση της απόφασης είναι
γεγονός απρόβλεπτο , το οποίο δεν μπορεί να αποτραπεί ούτε με μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης
του διαδίκου. Η αδυναμία για τον ενδιαφερόμενο διάδικο περί απόκτησης
αντιγράφου της απόφασης αποτελεί λόγο ανωτέρας βίας που συνεπάγεται την
αναστολή της προθεσμίας των 90 ημερών. Συνεπώς, αναστολή της προθεσμίας των 90 ημερών λόγω ανωτέρας βίας επέρχεται από
την δημοσίευση της απόφασης ( με την
οποία λόγω χάρη απορρίπτεται τελεσίδικα ανακοπή κατά διαταγής πληρωμής) μέχρι
την θεώρηση και την αρχειοθέτησή της. Έκτοτε αρχίζει η προθεσμία τροπής της
προσημείωσης σε υποθήκη.
Σχόλια