Παραγραφή δικαιώματος του Δημοσίου για επιβολή φόρου με βάση συμπληρωματικά στοιχεία

ΔΕφΑθ 3578/2016: Με την κρινόμενη προσφυγή, ζητείται να ακυρωθεί η σιωπηρή απόρριψη, λόγω παρόδου της προβλεπόμενης προθεσμίας προς έκδοση της απόφασης από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης  Επίλυσης Διαφορών, της ενδικοφανούς προσφυγής, που ο
προσφεύγων άσκησε, κατά της οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος, οικονομικού έτους 2000, του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ Δ΄ Αθηνών, με την οποία καταλογίστηκε σε βάρος του διαφορά κύριου φόρου ποσού 145.717.176 δραχμών και πρόσθετος φόρος, λόγω υποβολής ανακριβούς δήλωσης, ποσού 174.860.611 δραχμών.
Κρίθηκε ότι: Μετά την περαίωση της υπόθεσης φορολογίας εισοδήματος του κρίσιμου οικονομικού έτους 2000, περιήλθαν στη Δ.Ο.Υ. Δ΄ Αθηνών, το έτος 2013, νέα στοιχεία, τα οποία αφορούσαν είσπραξη αμοιβής από τον προσφεύγοντα που δεν είχε περιληφθεί στο εισόδημα της χρήσης αυτής. Με τα δεδομένα αυτά, ανεξαρτήτως αν η οικεία εγγραφή στη φορολογία εισοδήματος οριστικοποιήθηκε, μπορούσε η φορολογική αρχή να εκδώσει πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου για φορολογικές παραβάσεις διαπιστούμενες από τα εν λόγω στοιχεία, εντός δεκαετίας από το τέλος του έτους (2000) μέσα στο οποίο λήγει η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης, συμπληρούμενης στις 31.12.2010 (πρβλ. ΣτΕ 1623/2016, 888/2016).
Περαιτέρω, η διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 12 του ν. 3888/2010 προβλέπει παράταση, μέχρι τις 31-12-2011, προθεσμίας παραγραφής που λήγει στις 31-12-2010, μετά την οποία παραγράφεται το δικαίωμα του Δημοσίου για κοινοποίηση φύλλων ελέγχου ή πράξεων επιβολής φόρων, τελών και εισφορών. Ενόψει δε του γενικού τρόπου διατύπωσής της, η ανωτέρω διάταξη αφορά αδιακρίτως τις προθεσμίες τόσο πενταετούς, κατά την παρ. 1, όσο και δεκαετούς, κατά την παρ. 4 του άρθρου 84 του Κ.Φ.Ε., παραγραφής που έληγαν στις 31-12-2010 (ΣτΕ1623/2016, 888/2016).
Ανεξαρτήτως, όμως, του κατά πόσον με τη διάταξη αυτή προβλέφθηκε κατά τρόπο σύμφωνο προς το απορρέον από το Σύνταγμα καθεστώς ιδιαίτερης ασφάλειας και προστασίας της εμπιστοσύνης, η παράταση των προθεσμιών παραγραφής που έληγαν στις 31-12-2010, λίγο μόλις χρόνο πριν από τη λήξη τους (30-9-2010), ενόψει του ότι ούτε από τη φύση του πράγματος προκύπτουν ούτε στις προπαρασκευαστικές εργασίες ψήφισης αυτής διαλαμβάνονται, πολύ δε περισσότερο τεκμηριώνονται ειδικώς περιστάσεις περί του ευλόγου, ενόψει και του αρχικώς προβλεπομένου χρόνου παραγραφής, παρατάσεως αυτής, εν πάση περιπτώσει οι μεταγενέστερες διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 18 του ν. 4002/2011 και της παρ. 1 του δεύτερου άρθρου του ν. 4098/2012, στις προπαρασκευαστικές εργασίες ψήφισης των οποίων γίνεται, άλλωστε, απλώς επίκληση λόγων που αφορούν προβλήματα στην οργάνωση των αρμοδίων για τους ελέγχους υπηρεσιών (ορισμένα, μάλιστα, των οποίων ανέκυψαν μετά τη λήξη της προθεσμίας παραγραφής για τις υποθέσεις του κρίσιμου στην προκειμένη υπόθεση έτους 1999, βλ. αιτιολογική έκθεση ν. 4098/2012), δεν καταλαμβάνουν περίπτωση παραγραφής που είχε ήδη παραταθεί με προηγούμενο νόμο, όπως είναι η ένδικη περίπτωση, εφόσον δεν διευκρινίζεται σ’ αυτές με σαφή και επαρκώς προβλέψιμο τρόπο ότι αφορούν όχι μόνον παραγραφές που έληγαν το πρώτον αλλά και περιπτώσεις προθεσμιών που είχαν ήδη παραταθεί. (Την έλλειψη σαφήνειας και προβλεψιμότητας, ως προς τις καταλαμβανόμενες από τις ανωτέρω διατάξεις προθεσμίες παραγραφών, καταδεικνύουν η μεν ΠΟΛ 1198/2011 του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών με ερμηνευτικές οδηγίες για την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 18 του ν. 4002/2011, η οποία δεν αναφέρεται σε κατά παράταση λήγουσες προθεσμίες παραγραφής, όπως π.χ. η ΠΟΛ 1145/2006 για το άρθρο 11 του ν. 3513/2006, ενώ μάλιστα αναφέρει ως πρώτη χρήση, η προθεσμία παραγραφής της οποίας λήγει στις 31-12-2011, αυτήν του 2000, η δε ΠΟΛ 1033/2013 του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, η οποία, αν και μεταγενέστερη της παρ. 1 του άρθρου δεύτερου του ν. 4098/2012, αναφέρει ως πρώτο μη παραγεγραμμένο το οικονομικό έτος 2001) (ΣτΕ1623/2016, 888/2016).
Ενόψει τούτων, η δεκαετής παραγραφή της παρ. 4 του άρθρου 84 του Κ.Φ.Ε. , η οποία ξεκίνησε από το τέλος του έτους 2000 και συμπληρώθηκε στις 31-12-2010, παρατάθηκε, επιτρεπτώς, με το άρθρο 12 παρ. 7 του ν. 3888/2010, μέχρι τις 31-12-2011. Επομένως, κατά το χρόνο έκδοσης (και κοινοποίησης στον προσφεύγοντα) της 236/31-12-2014 οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος, το δικαίωμα του δημοσίου είχε υποπέσει σε παραγραφή, όπως βάσιμα προβάλλεται με την προσφυγή.
Δέχεται την προσφυγή. Ακυρώνει την σιωπηρή απόρριψη, από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, της ενδικοφανούς προσφυγής που άσκησε ο προσφεύγων κατά της οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος, οικονομικού έτους 2000, του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Δ΄ Αθηνών.

Σχόλια