Η πρώτη δικαστική απόφαση κατά της Ρωσίας για την εισβολή στην Ουκρανία : Το ΕΔΔΑ εξέδωσε προσωρινά μέτρα για αποχή από επιθέσεις κατά αμάχων και πολιτικών εγκαταστάσεων

Tο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ) με απόφασή του την 1^η Μαρτίου 2022 υποδεικνύει στην κυβέρνηση της Ρωσίας να απέχει από στρατιωτικές επιθέσεις κατά αμάχων και πολιτικών αντικειμένων, συμπεριλαμβανομένων των κατοικιών, οχημάτων έκτακτης ανάγκης και άλλων ειδικά προστατευόμενων πολιτικών εγκαταστάσεων όπως σχολεία και νοσοκομεία. Καλείται επίσης η Ρωσία να διασφαλίσει ότι τα ιατρικά ιδρύματα, το προσωπικό και τα οχήματα έκτακτης ανάγκης εντός του εδάφους που δέχεται επίθεση ή πολιορκία από ρωσικά στρατεύματα είναι ασφαλή.

Σύμφωνα με το άρθρο 39 του Κανονισμού του Δικαστηρίου, το Δικαστήριο μπορεί να υποδείξει προσωρινά μέτρα σε οποιοδήποτε Κράτος Μέρος της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Τα προσωρινά μέτρα είναι επείγοντα μέτρα τα οποία, σύμφωνα στην καθιερωμένη πρακτική του Δικαστηρίου, εφαρμόζονται μόνο όταν υπάρχει άμεσος κίνδυνος ανεπανόρθωτης βλάβης .

Στις 28 Φεβρουαρίου 2022 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έλαβε αίτημα από τον Ουκρανική κυβέρνηση να διατάξει επείγοντα προσωρινά μέτρα στην κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας, σύμφωνα με το άρθρο 39 του Κανονισμού του Δικαστηρίου, σε σχέση με «μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν από τα ρωσικά στρατεύματα κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής επίθεσης κατά του κυρίαρχου εδάφους της Ουκρανίας».

Το αίτημα καταχωρήθηκε με αριθμό αίτησης 11055/22 (Ουκρανία κατά Ρωσίας), και εξετάστηκε από τον Πρόεδρο του Δικαστηρίου.

Το Δικαστήριο υπενθυμίζει το προσωρινό μέτρο που είχε ληφθεί στις 13 Μαρτίου 2014 και παραμένει σε ισχύ στο πλαίσιο της υπόθεσης Ουκρανία και Κάτω Χώρες κατά Ρωσίας (αρ. 8019/16, 43800/14 και 28525/20) σχετικά με τα γεγονότα στην ανατολική Ουκρανία καλώντας τις κυβερνήσεις τόσο της Ρωσίας όσο και της Ουκρανίας να συμμορφωθούν με τις δεσμεύσεις τους βάσει της Σύμβασης.

Το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη την τρέχουσα στρατιωτική δράση που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου 2022 σε διάφορα μέρη της Ουκρανίας και θεωρεί ότι εγκυμονεί πραγματικό και συνεχή κίνδυνο σοβαρών παραβιάσεων των δικαιωμάτων του άμαχου πληθυσμού, ιδίως βάσει του άρθρου 2 (δικαίωμα ζωής), 3 (απαγόρευση βασανιστηρίων και απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας) και 8 (δικαίωμα στον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. (ΕΣΔΑ).

Με σκοπό την αποτροπή τέτοιων παραβιάσεων και σύμφωνα με το άρθρο 39 του Κανονισμού του Δικαστηρίου [βλ. Γεωργία κατά Ρωσίας (II) (αρ. 38263/08), προσωρινό μέτρο, 12 Αυγούστου 2008, Ουκρανία κατά Ρωσίας (αρ. 20958/14), προσωρινό μέτρο, 13 Μαρτίου 2014, Αρμενία κατά Αζερμπαϊτζάν (αρ. 42521/20), προσωρινό μέτρο, 29 Σεπτεμβρίου 2020, και Αρμενία κατά Τουρκίας (αρ. 43517/20), προσωρινό μέτρο, 6 Οκτωβρίου 2020)], το Δικαστήριο αποφάσισε, προς το συμφέρον των διαδίκων και την ορθή διεξαγωγή της ενώπιόν του διαδικασίας, να διατάξει την κυβέρνηση της Ρωσίας να απέχει από στρατιωτικές επιθέσεις κατά αμάχων και πολιτικών αντικείμενων, συμπεριλαμβανομένων χώρων κατοικίας, οχημάτων έκτακτης ανάγκης και άλλων ειδικά προστατευμένων πολιτικών αντικείμενων, όπως σχολεία και νοσοκομεία, και να διασφαλιστεί άμεσα η ασφάλεια των ιατρικών εγκαταστάσεων, προσωπικού και οχημάτων έκτακτης ανάγκης εντός της επικράτειας που δέχεται επίθεση ή πολιορκείται από Ρωσικά στρατεύματα. Η κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας καλείται να ενημερώσει το Δικαστήριο το συντομότερο δυνατό για τα μέτρα που λαμβάνονται για να διασφαλιστεί η πλήρης τήρηση της Σύμβασης.

Το Δικαστήριο αποφάσισε επίσης να κοινοποιήσει αμέσως τα ανωτέρω προσωρινά μέτρα στην Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης σύμφωνα με το άρθρο 39 § 2 του Κανονισμού του Δικαστηρίου. (legalnews24.gr/hudoc.echr.coe.int)

Τη Δευτέρα 7 Μαρτίου ξεκινάει η ακρόαση στην υπόθεση Ουκρανίας κατά Ρωσίας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για το έγκλημα της Γενοκτονίας