Απορρίφθηκε απο το ΕΔΔΑ προσφυγή intersex ατόμου που ήθελε να αναγράφεται "ουδέτερο" στο πιστοποιητικό γέννησής του

To Eυρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων απέρριψε προσφυγή προσώπου που ήθελε να αναγράφεται η λέξη «ουδέτερο» στο πιστοποιητικό γέννησής του αντί «αρσενικό».

Συγκεκριμένα το ΕΔΔΑ, στην υπόθεση Y κατά Γαλλίας (αρ. αίτησης 76888/17) έκρινε, με έξι ψήφους κατά μία κατά, ότι δεν υπήρξε καμία παραβίαση του άρθρου 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. (απόφαση ημερ. 31/1/2023).

Ο αιτών, ο οποίος είναι βιολογικά intersex άτομο, παραπονέθηκε για την άρνηση των εθνικών δικαστηρίων να ικανοποιήσουν το αίτημά του να αναγραφεί η λέξη «ουδέτερος» ή «intersex» στο πιστοποιητικό γέννησής του αντί για "αρσενικός".

Κατά την εξέταση της υπόθεσης υπό το πρίσμα της θετικής υποχρέωσης του εναγόμενου Κράτους να εξασφαλίσει στον αιτούντα αποτελεσματικό σεβασμό της ιδιωτικής του ζωής, το Δικαστήριο διακρίβωσε αν το γενικό συμφέρον είχε σταθμιστεί δεόντως έναντι των προσωπικών συμφερόντων του αιτούντος.

Το Δικαστήριο σημείωσε, πρώτον, ότι μια ουσιαστική πτυχή της προσωπικής  ταυτότητας ήταν κεντρικής σημασίας για την παρούσα υπόθεση,  η ταυτότητα φύλου εν προκειμένω, και αναγνώρισε ότι η διαφορά μεταξύ της βιολογικής ταυτότητας του αιτούντος και της  νομικής του ταυτότητας ήταν πιθανό να του προκαλέσουν ταλαιπωρία και άγχος.

Στη συνέχεια, το Δικαστήριο αναγνώρισε ότι τα επιχειρήματα που προέβαλαν οι εθνικές αρχές για την απόρριψή του αιτήματος του προσφεύγοντος, βάσει του σεβασμού της αρχής του αναπαλλοτρίωτου της αστικής κατάστασης και της αναγκαιότητας να διατηρηθεί η συνέπεια και η αξιοπιστία των μητρώων προσωπικής κατάστασης και των κοινωνικων και νομικών διευθετήσεων που ίσχυαν στη Γαλλία, ήταν ουσιώδη.

Έλαβε επίσης υπόψη το Δικαστήριο το σκεπτικό του Ακυρωτικού δικαστηρίου ότι η δικαστική αναγνώριση ενός «ουδέτερου» φύλου θα είχε εκτεταμένες συνέπειες για τους κανόνες του γαλλικού δικαίου, που στηρίζονται στα δύο φύλα και θα συνεπαγόταν πολλαπλές νομοθετικές τροποποιήσεις.

Αφού το ΕΔΔΑ σημείωσε ότι το Εφετείο της Ορλεάνης είχε κρίνει ότι η αποδοχή του αιτήματος του προσφεύγοντος θα ισοδυναμούσε με την αναγνώριση της ύπαρξης άλλης κατηγορίας φύλου και άρα με την άσκηση κανονιστικής λειτουργίας, που ήταν κατ' αρχήν αντικείμενο του νομοθέτη και όχι της δικαστικής εξουσίας, το Δικαστήριο επεσήμανε ότι ο σεβασμός της αρχής της διάκρισης των εξουσιών, χωρίς την οποία δεν υπάρχει  δημοκρατία, υπήρξε το  επίκεντρο των εκτιμήσεων των εθνικών δικαστηρίων.

Αναγνωρίζοντας ότι παρόλο που ο αιτών δήλωσε ότι δεν ζητούσε την κατοχύρωση ενός γενικού δικαιώματος αναγνώρισης τρίτου φύλου, αλλά μόνο την διόρθωση της προσωπικής του κατάστασης μεσω του πιστοποιητικου γεννησης, το Δικαστήριο σημείωσε ότι εάν επρόκειτο να γίνει δεκτός ο ισχυρισμός του αιτούντος, αυτό θα σήμαινε αναγκαστικά ότι το εναγόμενο κράτος θα κληθεί, προκειμένου να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του βάσει του άρθρου 46 της Σύμβασης, να α τροποποιήσει το εθνικό του δίκαιο ως προς αυτό. Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο έκρινε ότι ήταν επίσης απαραίτητο να επιδειχθεί αυτοσυγκράτηση.

Σε θέματα γενικής πολιτικής για τα οποία οι απόψεις σε μια δημοκρατική κοινωνία θα μπορούσαν εύλογα να διαφέρουν, σε γενικές γραμμές, έπρεπε να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στον ρόλο του διαμορφωτή της εσωτερικής πολιτικής. Αυτό ήταν ιδιαίτερα αληθές όπου, όπως στην παρούσα περίπτωση, το ερώτημα ήταν ποια επιλογή θα έπρεπε να κάνει η κοινωνία. Ελλείψει ευρωπαϊκής συναίνεσης στον τομέα αυτό, ήταν σκόπιμο να επιτραπεί στο εναγόμενο κράτος να καθορίσει με ποια ταχύτητα και σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να ανταποκριθεί σε αιτήματα των intersex προσώπων, όπως ο αιτών, όσον αφορά στην αστική κατάσταση, λαμβάνοντας υπόψη τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρέθηκαν ως προς το δικαίωμα του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής, ιδίως με την ασυμφωνία μεταξύ της νομικής  τους θέσης και της βιολογικής τους πραγματικότητας.

Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, λαμβάνοντας υπόψη τη διακριτική ευχέρεια («περιθώριο εκτίμησης») που διαθέτει το εναγόμενο κράτος, η Γαλλία δεν είχε παραβεί τη θετική υποχρέωσή της να εξασφαλίσει τον αποτελεσματικό σεβασμό της ιδιωτικής ζωή του αιτούντος και επομένως ότι δεν υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8 της Σύμβασης. (echr.coe.int/legalnews24.gr)

Σχόλια