Σύμφωνα με το ιστορικό, στην Τσεχία υπάρχει γενική νομική υποχρέωση για εμβολιασμό παιδιών από εννέα ασθένειες που γνωστές στην ιατρική επιστήμη. Η συμμόρφωση με το την υποχρέωση αυτή δεν μπορεί να επιβληθεί με φυσικό τρόπο (φυσική επέμβαση). Στους γονείς που δεν συμμορφώνονται, χωρίς βάσιμο λόγο, μπορούν να επιβληθούν πρόστιμα. Παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί δεν γίνονται δεκτά στα νηπιαγωγεία (γίνεται μόνο εξαίρεση για όσα δεν μπορούν να εμβολιαστούν για λόγους υγείας).
Στην παρούσα υπόθεση, στον πρώτο αιτούντα επιβλήθηκε πρόστιμο λόγω μη τήρησης του εμβολιασμού το 2003 σε σχέση με τα δύο παιδιά του. Οι υπόλοιποι αιτούντες στερήθηκαν το δικαίωμα εισόδου των παιδιών τους στο νηπιαγωγείο για τον ίδιο λόγο.
Το Δικαστήριο επεσήμανε ότι, σύμφωνα με τη νομολογία του, ο υποχρεωτικός εμβολιασμός, ως ακούσια ιατρική παρέμβαση, αποτελεί μια παρέμβαση στη φυσική ακεραιότητα και ως εκ τούτου αφορά το δικαίωμα του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής, που προστατεύεται από το άρθρο 8 της Σύμβασης.
Αναγνώρισε ότι η πολιτική της Τσεχίας επιδίωκε τους νόμιμους στόχους της προστασίας της υγείας καθώς και των δικαιωμάτων των άλλων, σημειώνοντας ότι ο εμβολιασμός προστατεύει τόσο αυτούς που το λαμβάνουν όσο και αυτούς που δεν μπορούν να εμβολιαστούν για ιατρικούς λόγους και συνεπώς βασίζονται στην ανοσία της αγέλης για προστασία κατά των σοβαρών μεταδοτικών ασθενειών. Θεώρησε επίσης ότι ένα μεγάλο «περιθώριο εκτίμησης» ήταν κατάλληλο για το κράτος σε αυτό το πλαίσιο.
Σημείωσε περαιτέρω ότι στην Τσεχική Δημοκρατία το καθήκον εμβολιασμού υποστηρίχθηκε σθεναρά από τις αρμόδιες ιατρικές αρχές. Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι αντιπροσωπεύει την απάντηση των εθνικών αρχών στην πιεστική κοινωνική ανάγκη προστασίας της ατομικής και δημόσιας υγείας από τις εν λόγω ασθένειες και προστασίας κατά της πτωτικής τάσης στο ποσοστό εμβολιασμού μεταξύ των παιδιών.
Το ΕΔΔΑ τονίζει ότι σε όλες τις αποφάσεις που αφορούν τα παιδιά, τα συμφέροντά τους πρέπει να είναι υψίστης σημασίας. Όσον αφορά την ανοσοποίηση, ο στόχος πρέπει να είναι κάθε παιδί να προστατεύεται από σοβαρές ασθένειες, μέσω εμβολιασμού ή λόγω της ανοσίας της αγέλης. Ως εκ τούτου, η πολιτική του κράτους για την υγεία μπορεί να θεωρηθεί ότι συνάδει με τα συμφέροντα των παιδιών που είναι το επίκεντρο.
Στη συνέχεια, το Δικαστήριο εξέτασε την αναλογικότητα της πολιτικής εμβολίων. Σε γενικό επίπεδο, τόνισε το πεδίο εφαρμογής και το περιεχόμενο του καθήκοντος εμβολιασμού, των υφιστάμενων εξαιρέσεων από αυτόν και των διαθέσιμων διαδικαστικών εγγυήσεων.
Υπό τις συνθήκες αυτές, σημείωσε ότι το πρόστιμο που επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα κ. Vavřička (για μη εμβολιασμό των παιδιών του) δεν ήταν υπερβολικό. Παρόλο που ο αποκλεισμός των παιδιών από το σχολείο προσχολικής ηλικίας σήμαινε την απώλεια μιας σημαντικής ευκαιρίας να αναπτύξουν την προσωπικότητα τους, αυτό ήταν ένα προληπτικό παρά ένα τιμωρητικό μέτρο και ήταν περιορισμένο σε χρόνο που όταν έφταναν στην ηλικία της υποχρεωτικής φοίτησης στο δημοτικό σχολείο η εισαγωγή τους σε αυτό δεν είχε επηρεαστεί από την κατάσταση εμβολιασμού τους.
Κατά συνέπεια, τα μέτρα που κατείγγειλαν οι αιτούντες, εκτιμήθηκαν στο πλαίσιο του εθνικού σύστηματος, και ήταν σε λογική σχέση αναλογικότητας με τους νόμιμους στόχους που επιδιώκει το τσεχικό κράτος (για την προστασία από ασθένειες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία) μέσω του καθήκοντος εμβολιασμού.
Το Δικαστήριο διευκρίνισε ότι, εν τέλει, το ζήτημα που πρέπει να καθοριστεί δεν ήταν αν μία διαφορετικη, λιγότερο ρυθμιστική πολιτική, θα μπορούσε να είχε υιοθετηθεί, όπως είχε γίνει σε ορισμένα άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
Αντίθετα, το ζήτημα ήταν εάν, επιτυγχάνοντας την ειδική ισορροπία, οι τσεχικές αρχές υπερέβησαν το ευρύ περιθώριο εκτίμησής τους σε αυτόν τον τομέα. Και το ΕΔΔΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα επίμαχα μέτρα θα μπορούσαν να θεωρηθούν «απαραίτητα σε μια δημοκρατική κοινωνία». (legalnews24.gr/ECHR)
Ολόκληρη η απόφαση είναι διαθέσιμη εδώ
Δείτε ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με την υπόθεση εδώ
Σχόλια