Δεδικασμένο απόφασης που εκδόθηκε σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ

ΑΠ 1882/2014: Δεδικασμένο απόφασης που εκδόθηκε σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ – Δεδικασμένο κατά το κυπριακό δίκαιο. «Στον με αριθμό 44/2001 Κανονισμό του Συμβουλίου της 22ας Δεκεμβρίου 2000, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (EE Αριθμός L 012 της 16-01-2001 σελ. 0001- 0023), που αντικατέστησε τόσο τη σύμβαση των Βρυξελλών (άρθρο 68 παρ. 1 αυτού), όσο και τις διμερείς συμβάσεις μεταξύ της Ελλάδας και των άλλων κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την

αμοιβαία αναγνώριση και εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων, συμβιβασμών και δημοσίων εγγράφων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, που εφαρμόζεται σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, ανεξάρτητα από το είδος του δικαστηρίου (άρθρο 1 αυτού), ορίζονται μεταξύ άλλων τα εξής: Στο άρθρο 32 αυτού: "Ως απόφαση, κατά την έννοια του παρόντα κανονισμού, νοείται κάθε απόφαση εκδιδόμενη από δικαστήριο κράτους - μέλους, οποιαδήποτε και αν είναι η ονομασία της, όπως απόφαση, διαταγή, διαταγή εκτελέσεως, καθώς και ο καθορισμός της δικαστικής δαπάνης από το γραμματέα".

Στο άρθρο 33: "Απόφαση που εκδίδεται σε κράτος - μέλος αναγνωρίζεται στα λοιπά κράτη μέλη, χωρίς ιδιαίτερη διαδικασία". Στο άρθρο 34: "Απόφαση δεν αναγνωρίζεται: 1) αν η αναγνώριση αντίκειται προφανώς στη δημόσια τάξη του κράτους αναγνωρίσεως, 2) αν το εισαγωγικό έγγραφο της δίκης ή άλλο ισοδύναμο έγγραφο δεν έχει επιδοθεί ή κοινοποιηθεί στον ερημοδικασθέντα εναγόμενο εγκαίρως και κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να αμυνθεί, εκτός εάν ο εναγόμενος παρέλειψε να ασκήσει προσφυγή κατά της αποφάσεως ενώ μπορούσε να το πράξει, 3) αν είναι ασυμβίβαστη με απόφαση που έχει εκδοθεί μεταξύ των ιδίων διαδίκων στο κράτος αναγνωρίσεως, 4) αν είναι ασυμβίβαστη με απόφαση που εκδόθηκε προγενέστερα μεταξύ των ιδίων διαδίκων και με το ίδιο αντικείμενο και την ίδια αιτία σε άλλο κράτος μέλος ή σε τρίτο κράτος, εφόσον η προγενέστερη αυτή απόφαση συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την αναγνώρισή της στο κράτος αναγνωρίσεως".
Συνεπώς, από την έναρξη ισχύος του παραπάνω κανονισμού η αναγνώριση απόφασης δικαστηρίου κράτους - μέλους της ΕΕ σε άλλο κράτος - μέλος γίνεται κατά τους διαγραφόμενους όρους και τη διαδικασία του Κανονισμού και όχι των άρθρων 323 και 905 Κ.Πολ.Δ. έναντι των οποίων υπερισχύει ο Κανονισμός…

Έτσι που έκρινε το Εφετείο, δηλαδή με το να δεχθεί ότι, με βάση τα γενόμενα από αυτό δεκτά περιστατικά, υπάρχει δεδικασμένο από την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού δεν παραβίασε τη διάταξη του άρθρου 559 αρ. 16 Κ.Πολ.Δ. με την έννοια της κακής ερμηνείας των περί δεδικασμένου διατάξεων και της εσφαλμένης υπαγωγής των δεκτών γενομένων περιστατικών στις διατάξεις περί δεδικασμένου ούτε και τη διάταξη του άρθρου 559 αρ. 19 Κ.Πολ.Δ. στερώντας την απόφασή του νόμιμης βάσης με το να περιέχει ελλιπείς αιτιολογίες, ως προς το κρίσιμο ζήτημα της ύπαρξης ή μη δεδικασμένου από την ως άνω απόφαση, και, επομένως οι σχετικοί λόγοι αναίρεσης είναι αβάσιμοι. 

Ειδικότερα, σύμφωνα με την νομική πληροφορία με θέμα "Δεδικασμένο δικαστικής αποφάσεως και έννοια δηλώσεως περί αποσύρσεως της αγωγής άνευ βλάβης κατά το δίκαιο της Κύπρου", που διαλαμβάνεται στο έγγραφο του Ινστιτούτου Διεθνούς και Αλλοδαπού Δικαίου, στο Δίκαιο της Κύπρου κύρια πηγή του δικαίου της πολιτικής δικονομίας συνιστούν οι θεσμοί της Πολιτικής Δικονομίας, οι οποίοι δεν καθορίζουν την έννοια και τις προϋποθέσεις δεδικασμένου δικαστικής απόφασης. Η κυπριακή όμως νομολογία έχει επανειλημμένως διατυπώσει τον κανόνα ότι το δεδικασμένο απορρέει από τις αρχές του κοινοδικαίου (common law) βάσει των οποίων οι αποφάσεις των δικαστηρίων είναι δεσμευτικές και δεν μπορούν να αμφισβητηθούν, Η απόσυρση αγωγής προβλέπεται και ρυθμίζεται στη Διάταξη 15 των Θεσμών. Η δήλωση περί απόσυρσης της αγωγής "άνευ βλάβης" δεν καθορίζεται από τον νόμο, ούτε έχει διαπλασθεί από την κυπριακή νομολογία, έχει δε διαφορετικές έννομες συνέπειες αναλόγως του τρόπου με τον οποίο και του δικονομικού σταδίου κατά το οποίο, επιχειρείται. Οι λειτουργίες της απόσυρσης της αγωγής, όπως και το ζήτημα πότε από "απόσυρση" παράγεται δεδικασμένο, συνοψίστηκαν στο πλαίσιο της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Παμπορίδης ν. Κτηματικής Τράπεζας. 

Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, η οποία παραδεκτά επισκοπείται, δεδομένου ότι στο Δίκαιο της Κύπρου το δεδικασμένο απορρέει από τις αρχές του κοινοδικαίου (commonlaw) και οι αποφάσεις των δικαστηρίων κατά το δίκαιο αυτό είναι δεσμευτικές, γίνονται δεκτά τα εξής "...Ο ενάγων μπορεί να αποφασίσει αν θα προωθήσει την αγωγή του ή αν θα την αποσύρει. Αυτό είναι δικό του προνόμιο και είναι ο κανόνας πως στο βαθμό που η απόσυρση της αγωγής διενεργείται για να οδηγηθεί η ορισμένη αντιδικία σε οριστικό τέλος, ούτε ο εναγόμενος έχει λόγο, αλλά ούτε και το Δικαστήριο. Εκείνο που δεν δικαιούται να κάνει είναι να τερματίσει οποτεδήποτε θέλει τη διαδικασία διατηρώντας μονομερώς το δικαίωμα να επανέλθει στα ίδια. Οι περιορισμοί εν προκειμένω είναι σαφείς. Ο ενάγων δικαιούται να διακόψει (discontinue) με γραπτή ειδοποίηση την αγωγή, δηλαδή να την τερματίσει με δικαίωμα καταχώρισης νέας, οποτεδήποτε πριν την παραλαβή της υπεράσπισης ή μετά την παραλαβή της πριν προβεί σε οποιοδήποτε άλλο δικονομικό διάβημα, (με επιφύλαξη ως προς οποιανδήποτε ενδιάμεση αίτηση). Από εκεί και πέρα ο ενάγων παύει να είναι dominus litis. Η διακοπή της αγωγής τελεί πλέον υπό την αίρεση της εξασφάλισης άδειας από το Δικαστήριο. Η απόσυρση της αγωγής και η επακόλουθη απόρριψή της χωρίς τέτοια άδεια, που εξ ορισμού εμπεριέχει την αναγνώριση στον ενάγοντα δικαιώματος καταχώρισης νέας αγωγής, δημιουργεί δεδικασμένο..... Η Δ15.2 απαιτεί ρητή αίτηση και παροχή άδειας από το Δικαστήριο για απόσυρση υπόθεσης που εκκρεμεί ενώπιον του. 

Το Δικαστήριο ασκεί εξουσία, έχει δηλαδή διακριτική ευχέρεια, να εξετάσει το αίτημα και να αποφασίσει αν θα επιτρέψει τέτοια απόσυρση, και ενδεχομένως, υπό ποιους όρους ή όχι". Τα ίδια ως άνω έγιναν δεκτά και με την 11552 απόφαση Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου, που επίσης παραδεκτά επισκοπείται για τον προαναφερόμενο λόγο. Με την απόφαση αυτή κρίθηκε ότι υπάρχει δεδικασμένο από προηγούμενη αίτηση, για την οποία το Δικαστήριο σημείωσε: "Αποσύρεται και απορρίπτεται χωρίς έξοδα", μετά από δήλωση του δικηγόρου του αιτούντος "την αποσύρω άνευ βλάβης των δικαιωμάτων του αιτητή" και του δικηγόρου του καθ' ου η αίτηση: "Δεν έχω ένσταση. Δεν ζητώ έξοδα". Με βάση όσα προεκτέθηκαν, από την 6196/2001 τελεσίδικη απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, με την οποία απορρίφθηκε αγωγή της ήδη αναιρεσείουσας κατά της ήδη αναιρεσίβλητης, με την ίδια ιστορική και νομική αιτία, μετά τη δήλωση της ήδη αναιρεσείουσας ότι "αποσύρει άνευ βλάβης" την αγωγή της , χωρίς να της έχει δοθεί η άδεια από το Δικαστήριο της Κύπρου όπως επανέλθει με νέα αγωγή η "απόσυρση" της αγωγής και η επακόλουθη απόρριψή της χωρίς τέτοια άδεια δημιουργεί δεδικασμένο». (areiospagos.gr)