Προστασία προσωπικών δεδομένων. Εφαρμογή νομοθεσίας σε αλλοδαπή εταιρία που ασκεί δραστηριότητα εντός κράτους μέλους (ΔΕΕ)

Απόφαση στην υπόθεση C-230/14 Weltimmo s.r.o. κατά Nemzeti Adatvédelmi és Információszabadság Hatóság: Η νομοθεσία κράτους μέλους για την προστασία των προσωπικών δεδομένων μπορεί να έχει εφαρμογή σε αλλοδαπή εταιρεία που ασκεί εντός του εν λόγω κράτους, μέσω μόνιμης εγκαταστάσεως, πραγματική και ουσιαστική δραστηριότητα. Η οδηγία περί προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα[1] προβλέπει ότι κάθε κράτος μέλος προσδιορίζει μία ή περισσότερες δημόσιες αρχές επιφορτισμένες με τον έλεγχο της εφαρμογής, στο έδαφός του, των εθνικών διατάξεων που έχουν θεσπισθεί από τα κράτη μέλη, κατ’ εφαρμογήν της οδηγίας. Κάθε αρχή είναι αρμόδια να ασκεί, στο έδαφός της, ιδίως εξουσίες
διεξαγωγής ερευνών και παρεμβάσεως, τούτο δε ανεξαρτήτως του εφαρμοστέου εθνικού δικαίου στην οικεία επεξεργασία. Επιπλέον, κάθε αρχή μπορεί να κληθεί να ασκήσει τις εξουσίες της από αρχή άλλου κράτους μέλους. Η Weltimmo, εταιρία εγγεγραμμένη στα μητρώα εταιριών στη Σλοβακία, διαχειρίζεται ιστοσελίδα μεσιτείας ακινήτων με αγγελίες για ακίνητα που βρίσκονται στην Ουγγαρία.
Στο πλαίσιο αυτό, επεξεργάζεται τα προσωπικού χαρακτήρα δεδομένα των δημοσιευόντων τις αγγελίες αυτές. Οι αγγελίες δημοσιεύονται δωρεάν για ένα μήνα και, στη συνέχεια, έναντι αμοιβής. Πολλοί δημοσιεύοντες αγγελίες ζήτησαν, με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο την απόσυρση των αγγελιών τους εντός του πρώτου μήνα και, με την ίδια ευκαιρία, τη διαγραφή των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που τους αφορούν. Εντούτοις, η Weltimmo δεν προέβη στη σχετική διαγραφή και χρέωσε τους ενδιαφερόμενους για τις υπηρεσίες της. Λόγω μη πληρωμής των σχετικών ποσών, η Weltimmo διαβίβασε τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που αφορούσαν τους δημοσιεύοντες αγγελίες σε επιχειρήσεις εισπράξεως οφειλών.
Οι εν λόγω δημοσιεύοντες αγγελίες υπέβαλαν καταγγελίες στην ουγγρική αρχή προστασίας δεδομένων. Η τελευταία επέβαλε στη Weltimmo πρόστιμο δέκα εκατομμυρίων ουγγρικών φιορινιών (HUF) (περίπου 32 000 ευρώ) λόγω παραβάσεως του ουγγρικού νόμου περί μεταφοράς στην εθνική έννομη τάξη της οδηγίας. Η Weltimmo αμφισβήτησε τότε την απόφαση της ουγγρικής αρχής ελέγχου ενώπιον των ουγγρικών δικαστηρίων. Επιληφθέν της διαφοράς κατ’ αναίρεση, το Kúria (ανώτατο δικαστήριο της Ουγγαρίας) ζητεί από το Δικαστήριο να διευκρινιστεί αν, εν προκειμένω, η οδηγία παρέχει τη δυνατότητα στην ουγγρική αρχή ελέγχου να εφαρμόσει την ουγγρική νομοθεσία που θεσπίστηκε βάσει της οδηγίας και να επιβάλει το πρόστιμο που προβλέπεται από τη νομοθεσία αυτή.
Με τη σημερινή απόφασή του το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι, κατά την εν λόγω οδηγία, κάθε κράτος μέλος πρέπει να εφαρμόζει τις διατάξεις που θεσπίζει δυνάμει της οδηγίας, όταν η επεξεργασία δεδομένων πραγματοποιείται στο πλαίσιο δραστηριοτήτων εντός του εδάφους του τις οποίες ασκεί εγκατάσταση του υπευθύνου της επεξεργασίας αυτής. Συναφώς, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι η παρουσία ενός μόνον εκπροσώπου μπορεί να αρκεί, υπό ορισμένες περιστάσεις, για να αποτελεί εγκατάσταση αν ο εκπρόσωπος αυτός ενεργεί με επαρκή βαθμό μονιμότητας για την παροχή των οικείων υπηρεσιών εντός του κράτους μέλους αυτού. Επιπλέον, το Δικαστήριο διευκρινίζει ότι η έννοια της «εγκαταστάσεως» καλύπτει κάθε πραγματική και ουσιαστικού χαρακτήρα δραστηριότητα, έστω και περιορισμένη, ασκούμενη μέσω μόνιμης εγκαταστάσεως.
Εν προκειμένω, το Δικαστήριο σημειώνει ότι η Weltimmo ασκεί αναμφισβήτητα πραγματική και ουσιαστικού χαρακτήρα δραστηριότητα στην Ουγγαρία. Επιπλέον, από τις διευκρινίσεις που παρέσχε η ουγγρική αρχή ελέγχου προκύπτει ότι η Weltimmo διαθέτει εκπρόσωπο στην Ουγγαρία, το όνομα του οποίου αναγράφεται στο σλοβακικό μητρώο εταιριών με διεύθυνση στην Ουγγαρία και ο οποίος επιχείρησε να διαπραγματευθεί με τους δημοσιεύοντες αγγελίες τη διευθέτηση του ζητήματος των ανεξόφλητων τιμολογίων. Ο εν λόγω εκπρόσωπος ενήργησε ως ενδιάμεσος μεταξύ της Weltimmo και των δημοσιευόντων αγγελίες και εκπροσώπησε την εταιρία σε διοικητικές και δικαστικές διαδικασίες. Επιπλέον, η Weltimmo έχει ανοίξει τραπεζικό λογαριασμό στην Ουγγαρία, για την είσπραξη των απαιτήσεών της, χρησιμοποιεί δε γραμματοθυρίδα στην Ουγγαρία για τη διαχείριση των τρεχουσών υποθέσεών της.
Τα στοιχεία αυτά, τα οποία εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να εξακριβώσει, είναι ικανά να αποδείξουν την ύπαρξη «εγκαταστάσεως», υπό την έννοια της οδηγίας στην ουγγρική επικράτεια. Στην περίπτωση αυτή, η δραστηριότητα της Weltimmo διέπεται από την ουγγρική ρύθμιση περί προστασίας δεδομένων. Το Δικαστήριο υπογραμμίζει ότι κάθε αρχή ελέγχου συσταθείσα από κράτος μέλος πρέπει να φροντίζει για την τήρηση, στο έδαφος του κράτους αυτού, των διατάξεων που θεσπίζονται από το σύνολο των κρατών μελών κατ’ εφαρμογήν της οδηγίας. Κατά συνέπεια, κάθε πρόσωπο μπορεί να υποβάλει σε κάθε αρχή ελέγχου αίτηση σχετική με την προστασία των δικαιωμάτων και ελευθεριών του έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, έστω και αν το εφαρμοστέο στην επεξεργασία αυτή δίκαιο είναι αυτό άλλου κράτους μέλους.
Εντούτοις, σε περίπτωση εφαρμογής του δικαίου άλλου κράτους μέλους, οι εξουσίες παρεμβάσεως της αρχής ελέγχου πρέπει να ασκούνται χωρίς να θίγεται, ιδίως, η εδαφική κυριαρχία άλλων κρατών μελών, οπότε μια εθνική αρχή δεν μπορεί να επιβάλλει κυρώσεις εκτός του εδάφους του κράτους στο οποίο αυτή υπάγεται. Κατά συνέπεια, σε περίπτωση που το αιτούν δικαστήριο διαπιστώσει ότι η Weltimmo δεν διαθέτει «εγκατάσταση», υπό την έννοια της οδηγίας, στην ουγγρική επικράτεια και ότι το εφαρμοστέο στην επεξεργασία αυτή δίκαιο είναι, επομένως, αυτό άλλου κράτους μέλους, η ουγγρική αρχή ελέγχου δεν μπορεί να ασκήσει τις εξουσίες επιβολής κυρώσεων που έχει δυνάμει του ουγγρικού δικαίου. Ωστόσο, βάσει της υποχρεώσεως συνεργασίας την οποία προβλέπει η οδηγία, εναπόκειται στην αρχή αυτή να ζητήσει από την αρχή ελέγχου τού ως άνω άλλου κράτους μέλους να διαπιστώσει εκείνη ενδεχόμενη παραβίαση του δικαίου του κράτους αυτού και να επιβάλει τις κυρώσεις που ενδεχομένως προβλέπει το εν λόγω δίκαιο. (curia.europa.eu) Δείτε το πλήρες κείμενο της απόφασης εδώ



[1] Οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 1995, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών (ΕΕ L 281, σ. 31).

Σχόλια